نملیت : نوعی نوشیدنی بود که در بندر لنگه عهد قاجار زمانی که روابط نزدیکی با هندوستان مستعمره انگلیسی ها داشت رواج گرفته بود. و سپس در بوشهر ؛ بحرین و کویت و دبی و دیگر مکانها نیز رایج شد . این نوشیدنی که همان ( لیمو ناد ) معروف بود ؛ در اصل از بیرمنگام انگلیس نشات گرفته بود . آن زمان برای بندرلنگه مواد اولیه و گازی که با نوشابه مخلوط می شد و دستگاه تعبیه خاص آن؛ از هندوستان وارد می شد و همراه با بطری های ویژه ای که تیله ای در آن قرار داشت؛ فروخته می شد . این تیله در واقع با فشار گازی که درون مایه وجود داشت باعث می شد که مواد گازی از بطری خارج نشود و حکم « واشر»را داشت . این بطری ها در خود بندرلنگه و دیگر مکانها تعبیه می شد و دستگاه کوچکی این کار را دستی انجام می داد که توسط دو نفر به کار گرفته می شد . مدتها این نوع نوشیدنی گاز دار در منطقه رواج داشت تا هنگامی که شرکت های بزرگی مانند کوکاکولا آمدند و این نوشابه از رده خارج شد . اخیر یک شرکت در منطقه ام القیوین دوباره به تولید این نوشیدنی تاریخی پرداخته است . عکسی که ملاحظه می کنید از محصولات این شرکت است
کار با دستگاه « نملیت » و فروش این نوشابه ها با نام چند اوزی هم را هست
در بندر لنگه اولین کسی که دستگاه نملیت را وارد کرد حاج ابوالقاسم اوزی بود . وی شیشه های نملیت را برحسب سلیقه مشتری با طعم های توت فرنگی ؛ زنجبیل ؛ لیمو و غیره تهیه می کرد . آن زمان چون هنوز برق و یخچال به منطقه نرسیده بود ؛ مردم بطری های نملیت را با بند به درون برکه ها می فرستاند ( زیر آب می بستند ) تا خنک شود و بعدا بنوشند
در دبی دستگاه نملیت قبل از جنگ اول جهانی توسط خواجه عبدالرحیم خواجه طاهر وارد شد و در منطقه الراس این نوشیدنی ها را تهیه می کرد و می فروخت . پس از درگذشت خواجه عبدالرحیم مدتی شیخ محمد رفیع فقیهی این دستگاه را به کار می گرفت و نملیت تهیه کرده و می فروخت . عبدالغفور ضیایی نیز در خاطراتش گفته است که مدتی با این دستگاه کار می کرده است
در کویت هم محمد ابراهیم فرشاد مدتها دستگاه نملیت داشت و این نوشابه را می فروخت
عنایت الله نامور
اردیبهشت ۱۴۰۰
- ۰۰/۰۲/۲۸